New York temaslarının 3. gününde Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın (EİT) 23. Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı’na katılarak bir konuşma yaptı.
Konuşmasında KKTC’deki ekonomik, eğitim ve turizm alanlarındaki fırsat ve olanaklara değinen Ertuğruloğlu, kardeş üye ülkelerle ilişkilerimizi daha da ileriye götürme konusundaki kararlılık ve arzumuzu ifade etti.
Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, EİT Bakanlar Konseyi toplantısı çerçevesinde EİT Genel Sekreteri Halil İbrahim Akça ile de bir araya geldi. Bu bağlamda, Bakan Ertuğruloğlu ile Genel Sekreter Akça, EİT Toplantısı’nın gündemindeki bazı konuları ele alma fırsatı buldular.
Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu’nun Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın (EİT) 23. Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı’nda yaptığı konuşmanın tam metni:
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın (EİT) 23. Gayrıresmi Bakanlar Konseyi Toplantısı’na hitap etmekten onur duymaktayım. Sizlere, Kıbrıs Türk halkı ve hükümetimizin en derin selamlarını sunuyorum.
Öncelikle, EİT Genel Sekreteri Sayın Halil İbrahim Akça’ya, Kıbrıs Türk halkına verdiği destek ve işbirliği için müteşekkir olduğumuzu belirtmek isterim.
Ayrıca, tüm EİT Sekreteryası çalışanlarına da bu önemli toplantıyı gerçekleştirmek için göstermiş oldukları çabalarından dolayı teşekkür etmek isterim.
Üye devletlerle ortak bir tarih ve kültüre sahip olan Kıbrıs Türk Devleti, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın hedeflerine tamamıyla bağlıdır.
Kuzey Kıbrıs, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın aktivite ve etkinliklerine 1992 yılından beri katılmakta ve 2012 yılından beri söz konusu Teşkilat’ta gözlemci üye statüsüyle yer almaktadır. EİT üye ülkeleriyle ekonomik ilişkilerimizi daha da ileriye götürme fırsatını bizlere sunan gözlemci üyeliğimizin, Eylül 2015 yılında uzatılmış olmasını memnuniyetle karşılamaktayız.
Konuşmamda Kıbrıs konusuna da kısaca değinmek istiyorum.
Bilindiği üzere Kıbrıs’ta, iki lider arasında sürdürülen müzakereler halen devam etmektedir. 50 yıldır sürmekte olan müzakere süreci neticesinde, 2016 yılı sonuna kadar bir çözüme ulaşılamaması halinde iki taraf arasında devam etmekte olan mevcut sürecin sona ereceği kabul edilmiş bir gerçektir. Bu noktadan sonra yarım asırdır dünyanın geriye kalanından haksız bir biçimde tecrit edilmiş durumda olan Kıbrıs Türk halkının sonu olmayan müzakereler içeren belirsiz bir geleceğe mahkum edilmesi mümkün değildir. Bu itibarla 2016 yılı sonunda bir çözüme ulaşılsa da ulaşılamasa da Kıbrıs Türk halkı her iki senaryoya da hazırlıklı olmak durumundadır. Bu önemli dönüm noktasında, İİT ve kardeş üye ülkelerin İİT karar ve deklarasyonlarını fiiliyata geçirerek Kıbrıslı Türk kardeşleri ile dayanışmalarını gösterecek somut ve ciddi adımlar atması gerekmektedir. Bu çerçevede, Kıbrıs Türk Hükümeti olarak İİT ve tüm kardeş üye ülkelerle görüşerek bahse konu karar ve deklarasyonları yürürlüğe sokacak bir yol haritası üzerinde çalışmak isteriz.
Bildiğiniz üzere, iki ana ekonomik sektörü yüksek öğrenim ve turizm olan Kuzey Kıbrıs genç, ancak hızla gelişen bir ülkedir. Ülkemizin hem yüksek öğrenimin hem de Doğu Akdeniz’de önde gelen bir turizm destinasyonu olarak ortaya çıktığını ifade edebilmekten gurur duymaktayım.
Yüksek öğrenim, ekonomimizin önemli bir sektörünü teşkil etmektedir. Günümüzde, Kuzey Kıbrıs’ta mevcut 15 üniversite ve yaklaşık 85 bin öğrenci bulunmaktadır. Bunların yaklaşık 47 bini Türkiye’den gelmekte olup, 14 bini yerel Kıbrıslı Türk ve 25 bini de uluslararası öğrencilerden oluşmaktadır. Öğrencilerimizin 131, öğretim üyelerimizin ise 65 farklı ülkeden geliyor olmaları, ülkemizdeki yüksek öğrenimin uluslararası karakterini yansıtmaktadır. Ülkemiz üniversitelerinde okuyan 6000 öğrencinin EİT üye ülkelerinden gelmekte oluğunu belirtmekten memnuniyet duyarım. Bu öğrencilerin birçoğu Pakistan, İran, Azerbaycan, Kazakistan ve Türkmenistan’dan gelmektedir. Öncelikli hedefimiz, önümüzdeki dönemde EİT üye ülkelerinden üniversitelerimize gelecek öğrenci sayısını artırmaktır.
Bu bağlamda, üye devletlerin, üniversitelerimizi, tavsiye ettikleri yüksek öğrenim kurumları listelerine dahil etmelerine yönelik bir karar almalarını memnuniyetle karşılayacağız.
Ayrıca, Kasım 2015’te EİT Sekretaryasına göndermiş olduğumuz nota ile bu yıl EİT üye devletlerinden 5 öğrenciye burs vereceğimizi duyurmaktan memnuniyet duymaktayım.
EİT hedefleri arasında bulunan turizm alanında üye ülkeler arasında işbirliğini geliştirmek hedefiyle bağlantılı olarak, ülkemizin bakir doğal yapısının, zengin kültürel mirasının ve eko turizm gibi diğer fırsatlarının, üye ülkelerdeki kardeşlerimiz için ideal bir tatil destinasyonu oluşturduğunu düşünmekteyiz.
2015 yılı istatistikleri uyarınca, yaklaşık 2 milyon turist ülkemizi ziyaret etmiştir. Ülkemizde toplam 21,000 yatak kapasiteli yaklaşık 133 adet tatil kuruluşu bulunmaktadır. Konaklama imkanları 5 yıldızlı lüks otellerden tatil köylerine kadar uzanmaktadır. Ülkemiz ayrıca, golf, dalış, yürüyüş, dağcılık, bisiklet, yatçılık ve eko turizm gibi özel ilgi alanlarını içeren imkanlara da sahiptir. Kuzey Kıbrıs, Müslüman aileler için ideal bir tatil merkezidir.
Yabancı yatırımcıların Kuzey Kıbrıs’a gelmelerini fiili bir şekilde teşvik etmek istiyoruz. Bu vesileyle, üye ülkelerden gelecek yatırımcıları Kuzey Kıbrıs’taki yatırım imkanları ve hükümetimizin verdiği teşviklere ilişkin bilgilendirmeye hazırız. Otel, konferans turizmi, özel ilgi turizmi, örneğin yat turizmi ve marina inşası, ülkemizdeki yabancı işadamlarına yönelik fırsatlardan sadece birkaç tanesini teşkil etmektedir. Yeni gelişmekte olan alanlar, örneğin sağlık turizmi ve tarım-sanayi sektörleri de özel sektör ve yabancı yatırımcılar için çekici fırsatlar arasındadır. Kuzey Kıbrıs’a yatırım yapmayı dileyenler, hükümetimizin desteğine güvenebilirler. İlgili bakanlıklar, devlet planlama örgütü ve Kıbrıs Türk yatırım geliştirme ajansı, ülkemizdeki geniş yatırım imkanları ve teşviklerle ilgili olası yatırımcı ve işadamlarına bilgi vermeye hazırdır.
Ülkemizin geçtiğimiz yıllarda 4 tane çok başarılı EİT organizasyonu gerçekleştirdiğini belirtmekten memnuniyet duymaktayım. Bu organizasyonlar arasında Ağustos 1998‘de ‘‘Hava ve Su Kirliliğinin Kontrolü Çalıştayı‘”, Mayıs 2004‘te “Atık Su İdaresi ve Arıtma Teknolojisi Çalıştayı”, Nisan 2013’te “EİT Birinci Üniversite Spor Oyunları” ve Nisan 2015’te “Turizm Çalıştayı” bulunmaktadır. Bu vesileyle, gelecekte de ülkemizde EİT organizasyonları gerçekleştirmekten ve sizleri Kuzey Kıbrıs’ta görmekten memnuniyet duyacağımızı ifade etmek isterim.
Ne yazık ki, geniş yelpazeli izolasyon Kıbrıs Türklerinin günlük yaşamlarını büyük oranda ve olumsuz bir şekilde etkilemekte ve ülkemizin gelişimini hayatın her alanında engellemektedir.
2016 yılı sonuna kadar bir çözüme varılsın veya varılmasın, Kıbrıslı Türkler üzerinde uygulanan haksız ve insanlık dışı izolasyonların derhal kaldırılmasının zamanı gelmiş ve geçmiştir. Ayrıca, izolasyonların kaldırılması, Kıbrıs Rum tarafını müzakere masasında daha yapıcı bir tutum sergilemeye motive edeceği için bir anlaşmaya ulaşılması açısından da bir gerekliliktir. Bir anlaşmaya varılamadığı takdirde, Kıbrıslı Türk kardeşleriniz her alanda gelişmeye ihtiyaç duyacaktır. Dolayısıyla, işbirliğiniz ve dayanışmanız daha da önem arz edecektir.
Temenni eder ve inanırız ki, tüm EİT üye ülkeleri, daha fazla zaman kaybetmeden, Kıbrıslı Türkler üzerindeki izolasyonları kaldırmaya katkı yapacak somut adımlar atacaktır.
Bu vesileyle, Anavatan Türkiye’den Kuzey Kıbrıs’a tarım ve içme suyu taşıyan 80 km’lik sualtı boru hattı projesine değinmek istiyorum. Projenin, önümüzdeki 50 yıllık su ihtiyacımızı karşılaması öngörülmektedir. Biraz daha detay verecek olursak, sağlanacak 75 milyon metre küp suyun 37 milyon metre küpü tarımsal amaçlara yönelik olarak kullanılacaktır. Böylelikle, daha çok çeşit ve miktarda tarımsal ürün yetiştirilebilecek ve tarım sektörümüzün önemli derecede gelişmesi sağlanacaktır. Bu da değerli üye ülkelerle ticaret potansiyelimizi artacaktır. Böylesi muazzam bir projenin tamamlanmasının ardından, Anavatan Türkiye ile birlikte benzeri yaratıcı projeler yapmaya devam etmek isteğimizdir.
Sözlerime son vermeden önce, EİT Genel Sekreteri ve Sekreteryası’na bu toplantının başarıyla gerçekleştirilmesi için gösterdikleri çabalardan dolayı teşekkür etmek isterim.