Dışişleri Bakanı Özdil Nami, bugün Kanal Sim’de yayınlanan Öğlen Postası programının canlı yayın konuğu oldu. Programda Kıbrıs müzakere süreci ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Bakan Nami, yurt dışı temasları hakkında da bilgi verdi.
Kıbrıs sorunun geriye giden bir ivme içerisinde olduğunu belirten Dışişleri Bakanı Nami, 2008-2010 döneminde sağlanan ilerlemelerin ve Nisan ayındaki ortak açıklamanın önemini hatırlattı. Müzakerelerin, müzakere masasında disiplinin kalmadığı bir ortama süreklenmesinin kapsamlı çözüm konusunda samimi istek duyan herkesi gerçekten üzdüğünü ifade eden Bakan Nami, şöyle konuştu:
“Yapılması gereken geçmiş yakınlaşmalara saygı duyup arta kalan ana konular üzerine odaklanacak bir müzakere süreci kurgulamaktı. Bu müzakereler devam ederken teknik komiteleri tekrar hayata geçirip güven artırıcı önlemlerle kapsamlı çözüm çalışmalarını destelemekti. Öyle bir ortamda Amerika’nın, Birleşmiş Milletler’in, İngiltere’nin de güçlü desteği ile bu müzakere süreci olumlu bir netice verebilirdi.”
Rum tarafının ortak açıklama metninden sonra, geçmiş yakınlaşmaların hiçbirine saygı duymayacağını açıkladığını belirten Nami, Rum tarafının müzakere masasına geçmişte sağlanan yakınlaşmaları ortadan kaldıracak öneriler getirdiğini söyledi. Bu durum ile ilgili olarak Türk tarafının ilk günden sert tavır almak yerine tarama sürecine girmesini eleştiren Nami, tarama sürecinin akademik fikir egzersizine dönüştüğü değerlendirmesinde bulunarak “Rumların oyununa gelindi” ifadelerini kullandı.
Biden ziyaretinin Maraş odaklı gerçekleşmesini eleştiren Dışişleri Bakanı Nami, Amerikalıların Maraş ile ilgili dengeli paket önerilerinin Anastasiadis tarafından kabul edilmemesi ile Biden ziyaretinin hiçbir netice üretmediğini belirterek Annan Planı’nı destekleyen ABD’nin Kıbrıslı Türkler’e verdiği sözleri hatırlattı.
“Şu anda tamamen çökmüş bir müzakere süreci var” değerlendirmesinde bulunan Nami, olumlu mesaj vermek yerine karşılıklı suçlamaların olduğunu belirterek toparlanmanın zor olduğunu ifade etti.
Bakan Nami, tarama süreci ile ilgili olarak ise konu başlıklarında tarafların karşılıklı görüş ifade ettiğini fakat bunlar arasında yaklaşım sergilenmediğini söyledi. Rumların yakınlaşmaları tablo haline getirmek istemelerini değerlendiren Bakan Nami, yakınlaşma kağıtlarının içinde uzlaşılan ve uzlaşılmayan konuların farklı renkte yazıldığını belirterek bu durumu alay etmek olarak nitelendirdi. Bakan Nami, dış güçlerin “geçmiş yakınlaşmalara takılıp kalmayın” ifadelerine de tepki gösterdi.
Dışişleri Bakanı Nami, Rum tarafının sunduğu paket hakkında da bilgi verdi. Güven artırıcı önlemler paketinin ilk aşamasında Türkiye’nin Ankara protokolünü uygulaması, Maraş’ın iadesinin başlaması ve askeri kararlar gibi ön koşulların yer aldığını belirten Bakan Nami, sonrasında, mayınların temizlenmesi, kültürel mirasın korunması komitesi, kayıp şahıslar konusu, yeni kapıların açılması gibi başlıkların ise mevcut gündemde yer aldığını hatırlattı.
Kapsamlı çözüm odağınının ve güven artırıcı önlemlerle ilgili anlamlı zeminin kaybedildiğini ifade ederek süreç içerisinde her iki toplumun yanlış adımlarından bahseden Dışişleri Bakanı Nami, herkesin gündem maddesinin değişmesinin mevcut tıkanıklığı etkilediğini belirtti.
Biden’ın “Anahtar Türkiye’nin elindedir” yönündeki açıklamasını popülist ve talihsiz bir açıklama olarak değerlendiren Bakan Nami, Türkiye’den kaynaklanan herhangi bir durgunluğun olmadığını söyledi. Nami, Rum kaynaklı sıkıntıları Türk tarafının aşmasının mümkün olmayacağını belirtti.
Brüksel ziyaretini de değerlendiren Bakan Nami bu tür temasların süreceğini söyledi. Nami, Brüksel ziyaretinde mali yardım ve yeşil hat tüzüğü uygulanmasında yaşanan prolemlerin de konuşulduğunu ve kendilerine bir çalışma sunulduğunu aktardı.
Türk tarafının yol haritasıyla ilgili olarak Rum tarafının, hazırlanan takvime evet demeyeceğini defalarca söylediğini kaydeden Nami, “Müzakere masasında net tavrınızı koyacaksınız. Uluslararası güçlere net tavrınızı ifade edeceksiniz. Kendi önerilerinizi net bir şekilde hem kendi kamuoyunuz hem de dünya ile paylaşacaksınız. Rum tarafının üzerinde baskı kurulmasını sağlayacaksınız. Yolunuza bu şekilde devam edeceksiniz” dedi. Nami, müzakere masasında saatlerce görüşerek işlerin yürümeyeceğini vurguladı.
Rum tarafının müzakere süreci içerisindeki adımlarını değerlendiren Bakan Nami, Rumların Annan Planı’ndan da geriye düştüklerini ve güven artırıcı önerileri de son öneriyle mahvettiklerini söyledi.
Bakan Nami, doğal gaz konusu ile ilgili de dar bir fırsat çerçevesi olduğunu fakat güç savaşından vazgeçilirse kapsamlı çözüme yönelik her iki halkı da motive edecek bir unsur olarak kullanılabileceğini belirtti.
Uluslararası camiayı eleştirmek gerektiğini söyleyen Bakan Nami, cesur davranın diyen güçlerin cesur davranmadığını vurguladı.
Türkiye’nin çözüm iradesinin çok güçlü bir şekilde ortada olduğunu belirten Bakan Nami, Türkiye’nin müzakere sürecindeki desteğini olduğunu ve Kıbrıslılar olarak yapılamayanların Türkiye tarafından yapılmayacağını söyledi.